XXXI Zlot XT660.PL! Kaszuby 19-21.04.2024 / Zapisy -> viewtopic.php?f=22&t=18583

Motocykl czy motor, jak jest poprawnie?

Masz coś ciekawego do pokazania? dowcip? ciekawy flash? zdjęcie? - Postuj tutaj!
Awatar użytkownika
arkadius0
Posty: 771
Rejestracja: 27 kwie 2010, 23:43
Lokalizacja: Białystok

Etymologia słowa motocykl wydaje się być dość prosta do określenia. Prawie wszystkie warianty językowe tego wyrazu pochodzą od niemieckiego określenia „Motorrad” (dosłownie: „motokoło”), które pojawiło się w dokumencie patentowym Hildebrand & Wolfmüller z 1894 r., oraz od francuskiego „Motocyclette”, którą to nazwą bracia Werner w 1897 r. ochrzcili swój pierwszy jednoślad z silnikiem.

Budowa, brzmienie i znaczenie obydwu wyrazów jest bardzo zbliżone, choć trudno na tą chwilę stwierdzić, czy określenie użyte we Francji w jakikolwiek sposób czerpało natchnienie od niemieckojęzycznego „Motorrad”. Ówczesne zapisy wskazują bardziej na to, iż rosyjsko-francuscy założyciele Werner Motors nazwę „Motocyclette” ukuli z połączenia słów „Moto” i „Bicyclette”, co sugerowałoby silnie „motorowerowe” korzenie tego określenia. Pewne poszlaki wskazują na to, iż ówczesny prefekt Paryża zdecydował się przyjąć urzędowo tą nazwę jako określenie rodzajowe wszystkich pojazdów o takim charakterze. Podobnie jak prusko-niemieccy czy austriaccy urzędnicy postąpili z „Motorradem”.

Niemiecki czy francuski? – oto jest pytanie

W każdym razie obydwa wyrazy znalazły z czasem swoje odpowiedniki we wszystkich niemal językach świata. Niemieckojęzyczny zwrot „Motorrad” został dosłownie przetłumaczony m.in. na języki: angielski („Motorcycle”), duński („Motorcykel”), estoński („Motorratas”), fiński („Moottoripyörä”), holenderski („Motorfiets”), irlandzki („Gluaisrothar”), islandzki („Mótorhjól”),norweski („Motorsykkel”), szwedzki („Motorcykel”) czy węgierski („Motorkerékpár”).

Z kolei francuskojęzyczny „Motocyclette” stał się pierwowzorem głównie dla języków:

-bałtyckich, tj. litewskiego („Motociklas”) i łotewskiego („Motocikls”);

-romańskich, tj. hiszpańskiego i portugalskiego („Motocicleta”), rumuńskiego („Motocicletă”) oraz włoskiego („Motocicletta”);

-słowiańskich, tj. białoruskiego („Матацыкл” / „Matacykl”), bułgarskiego („Mотоциклет” / „Mototsiklet”), czeskiego i polskiego („Motocykl”), rosyjskiego („Mотоцикл” / „Motosikl”), serbsko-chrowackiego („Mотоцикл” – „Motocikl”), słowackiego („Motocykel”), słoweńskiego („Motocikel”) oraz ukraińskiego („Mотоцикл” / „Mototsykl”);

-greckiego („Μοτοσυκλέτα” / „Motosykléta”) i tureckiego („Motosiklet”).

W wielu innych językach świata (m.in. arabskich, azjatyckich czy afrykańskich) użyto zupełnie odmiennych określeń, często skrótowych w stosunku do nazwy niemieckiej czy francuskiej. Natomiast bazujące na językach romańskich Esperanto w tym przypadku przyjęło za podstawę wersję germańsko-anglosaską i w rezultacie mamy tam „Motorciklo”.

Jednak jak łatwo zauważyć, główna różnica między obydwoma europejskimi pierwowzorami leży tak naprawdę w środkowej literze „R”. To jest też pewien klucz do zrozumienia fenomenu skrótu „Motor” w niektórych językach.

Motor gubi koła

Długa fascynacja Polaków Francją i jej kulturą, znajdowała swoje odzwierciedlenie w licznych zapożyczeniach językowych. Nie inaczej było w przypadku rzeczonego motocykla, dla którego oficjalnym pierwowzorem stał się oczywiście wyraz francuski, nie zaś niemiecki, zwłaszcza że np. w Rosji stało się podobnie. Polskie słowo „motocykl” oraz jego pochodne (np. „motocyklista) musiały się znajdować w powszechnym użyciu już na początku lat 20. XX, na co wskazują ówczesne regulacje prawne. Ale skąd się w takim układzie wziął u nas ten „motor”?

Odpowiedź jest prosta: bliskie sąsiedztwo Polski i Niemiec, intensywnie rozwijający się przemysł motocyklowy u naszych zachodnich sąsiadów, jak również przez pewien czas okupacja pruska, a później także hitlerowska, miały wpływ na upowszechnienie się na ziemiach polskich niemieckiego określenia „Motorrad” obok francuskopochodnego „motocykla”. Język potoczny rządzi się jednak swoimi prawami, mając tendencje do skracania i upraszczania słów. W ten sposób rzeczony „Motorrad” powoli zaczął stawać się „motorem”, pomimo iż takie określenie już funkcjonowało na określenie m.in. silnika.

źródło:
http://motormania.com.pl
- gmole silnika wg SW-Motech / HOLAN - nieaktualne
- gmole owiewek wg. TOURATECHa - nieaktualne
- stelaże pod kufry na zamówienie - nieaktualne
Awatar użytkownika
Herflick
Posty: 1676
Rejestracja: 19 lip 2009, 20:31
Lokalizacja: Łódź
Kontakt:

Dość ciekawe... ale jedyną poprawną formą jest MOTÓÓÓRRRRRR :)
Jestem "nieumi" i o tym wiem, o tym wiem, że jestem "nieumiem"
Awatar użytkownika
Bajros
Posty: 3301
Rejestracja: 10 lis 2008, 23:27
Lokalizacja: Warszawa

MOOOOOOTÓÓÓRRRRRR :mrgreen:
Jedzie Jadzia Dziadzie ;) Braaap Braaap
"Tylne koło ucieka cały czas, przednie tylko raz"
Awatar użytkownika
pancio
Posty: 2383
Rejestracja: 05 lut 2009, 10:13
Lokalizacja: Wroclaw
Kontakt:

MOMOMOMOOOOTTÓÓÓÓÓRRRR!!!
A więc, z lewej nadjeżdża jakiś skuter. Z prawej też nic nie jedzie :)
Awatar użytkownika
bonzo
Posty: 3175
Rejestracja: 23 lut 2009, 0:34
Lokalizacja: Tarnów
Kontakt:

jedyną poprawną formą
wiem że Herflick się zna jak mało kto na naszym ojczystym języku więc szkoda twoich wypocin arkadius0 :mrgreen:
"Podczas dobrej jazdy na motocyklu przeżywasz więcej w ciągu 5 minut niż niektórzy ludzie przez całe swoje życie."
Awatar użytkownika
Flaw
Administrator
Posty: 3614
Rejestracja: 07 wrz 2008, 20:19
Lokalizacja: Chorzów
Kontakt:

arkadius0 pisze:Niemiecki czy francuski? – oto jest pytanie
Polski - Moooooooootóóórrrrrrr :twisted:
h e d o n i z m
Awatar użytkownika
arkadius0
Posty: 771
Rejestracja: 27 kwie 2010, 23:43
Lokalizacja: Białystok

bonzo pisze:
jedyną poprawną formą
wiem że Herflick się zna jak mało kto na naszym ojczystym języku więc szkoda twoich wypocin arkadius0 :mrgreen:
Hmm, źle zacząłem. Trzeba mi było szukać historii słowa "motór" :twisted:

Ale przynajmniej za 'motor' nikt bana nie powinien dostać :-P
- gmole silnika wg SW-Motech / HOLAN - nieaktualne
- gmole owiewek wg. TOURATECHa - nieaktualne
- stelaże pod kufry na zamówienie - nieaktualne
marider
Posty: 339
Rejestracja: 22 paź 2012, 13:40
Lokalizacja: Bialystok

"motor to w motorówce" jak mawiają znajomi. Gdy słyszę słowo "motor" w odniesieniu do motocykla, to jakoś od razu mnie od pacjenta odrzuca bo od razu widać ze kiepskie pojęcie ma o temacie... To samo ze słowem - ścigacz. Normalnie dres w paski i adidaski.


PS: "motór nie umiera nigdy" i "Nie ma Boga, jest motór" to klasyka.. ;)
gajowy
Posty: 470
Rejestracja: 27 maja 2014, 23:13
Lokalizacja: Bydgoszcz

jak mnie ktos pyta jami mam motor to mówie w samochodzie 1.2 a w motocyklu 660ccm a mój motocykl to Yamaha. MOTOCYKL i tylko tak sie mówi
luk2asz
Posty: 45
Rejestracja: 15 mar 2013, 13:08
Lokalizacja: Kraków

geni
Posty: 38
Rejestracja: 29 sie 2014, 9:49
Lokalizacja: O-ka

Jak da się jeździć to jest poprawnie, a jak białe niedźwiedzie biegają za oknem, to jest niepoprawnie.
funn000
Posty: 1
Rejestracja: 12 paź 2017, 12:34
Lokalizacja: Polska

Jeżeli chodzi o mnie to motocykl
Awatar użytkownika
Herflick
Posty: 1676
Rejestracja: 19 lip 2009, 20:31
Lokalizacja: Łódź
Kontakt:

Dobrze, że nam o tym powiedziałeś. Dzięki.
Jestem "nieumi" i o tym wiem, o tym wiem, że jestem "nieumiem"
Awatar użytkownika
bonzo
Posty: 3175
Rejestracja: 23 lut 2009, 0:34
Lokalizacja: Tarnów
Kontakt:

Kwestia była poruszana w Gruzji hue hue hue :mrgreen:
"Podczas dobrej jazdy na motocyklu przeżywasz więcej w ciągu 5 minut niż niektórzy ludzie przez całe swoje życie."
Awatar użytkownika
Flaw
Administrator
Posty: 3614
Rejestracja: 07 wrz 2008, 20:19
Lokalizacja: Chorzów
Kontakt:

Poprawnie jest:

Jamahaa, ju maj soul... ;)
h e d o n i z m
ODPOWIEDZ